Programma werkgroep medezeggenschapsrecht 8 september

Op vrijdag 8 september 2023, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland.

Gespreksonderwerp deze keer is de wijziging van de WMS per 1 augustus als gevolg van de Wet uitbreiding bestuurlijk instrumentarium onderwijs (zie hierover ook op Infowms.nl). De wijzigingen in de WMS vloeien voort uit een amendement van Kamerlid Westerveld, o.a. met als doel het informatierecht van de MR te versterken. De vraag kan worden gesteld of dat doel met deze recente wijziging van de WMS wordt bereikt. 

Zie ook de column van Marco Frijlink hierover: https://voo.nl/nieuws/meer-informatieplicht-maar-minder-informatierecht  Aanmelden is verplicht en kan via mkoning@aob.nl. De volgende bijeenkomsten in 2023 staan telkens gepland op de tweede vrijdag van de maand. Deze korte bijeenkomsten vinden de rest van 2023 plaats op 13 oktober, 10 november en 8 december.

Inhoudsopgave School en Wet nr. 4 2023

School en Wet 4, 2023

ARTIKELEN

Drs. R. Anstadt en mr.dr.J. Sperling

Toelating en schoolwisseling in het Amsterdams voortgezet onderwijs p/8

Het komt steeds vaker voor dat er geloot moet worden voor een plaats in het eerste leerjaar van een school voor voortgezet onderwijs. In dit artikel wordt beschreven hoe dit komt en worden suggesties gedaan ter verbetering, niet alleen voor Amsterdam, maar mogelijk ook voor andere gemeenten.

Mr.drs. J.P. Dikker

De Wet bescherming klokkenluiders en het onderwijs /p.14

Naar aanleiding van een melding van een universitair docent bij zijn werkgever (UvA) wordt in deze bijdrage eerst kort beschreven wat de Wet Huis voor klokkenluiders inhield. Daarna worden uitvoerig de wijzigingen van de Wet bescherming klokkenluiders besproken, inclusief de gevolgen voor het onderwijs.

Mr. G. Bremmers en mr. N. Laumen

Een “verboden” opzegverbod in de CAO PO? Een nadere blik op art. 3.7 lid 2 CAO PO/ p.22

In dit artikel wordt de conclusie getrokken dat de kwalificatie door het UWV van art. 3.7 lid 2 CAO PO als opzegverbod – dat kan leiden tot een weigering van een ontslagaanvraag – op gespannen voet staat met het (algemene) toetsingskader omtrent opzegverboden zoals dat volgt uit de wet.

Mr. J. Streefkerk           

Kroniek: Goed bestuur en governance po en vo 2021-2023/ p.29

Deze kroniek behandelt de juridische ontwikkelingen in de governance; het beeld dat ontstaat is dat van twee onstuimige jaren, door een wisselwerking tussen ontwikkelingen in de politiek en ontwikkelingen in de sector zelf. De kroniek biedt een overzicht van recente ontwikkelingen en tevens een aanzet voor verdere discussie en onderzoek op deelonderwerpen.

Programma werkgroep medezeggenschapsrecht 9 juni

Op vrijdag 9 juni 2023, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een online-bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland.

Het onderwerp voor de komende bespreking betreft een vertrouwenscrisis tussen (G)MR en het bevoegd gezag, en het “opzeggen van vertrouwen” in de bestuurder of de schoolleider. Wat betekent dit voor het overleg, met name als het gaat om de bestuurder? En wat komt hier in de meer praktische context bij kijken? Bijvoorbeeld in de zin van een bemiddelingspoging. Of welke andere mogelijkheden heeft een MR om kracht te zetten achter een dergelijk signaal? Bijvoorbeeld het inschakelen van de RvT, de Onderwijsinspectie of de media.

Aanmelden is verplicht en kan via mkoning@aob.nl. De volgende bijeenkomsten in 2023 staan telkens gepland op de tweede vrijdag van de maand (m.u.v. de maand augustus), van 16.00 tot 17.00 uur, online (via Teams). Deze korte bijeenkomsten vinden de rest van 2023 plaats 14 juli, 8 september, 13 oktober, 10 november, 8 december.

Met vriendelijke groet,

Marcel Koning

Presentaties VvO-Voorjaarssymposium beschikbaar

We kijken terug op een goed bezocht en geslaagd Voorjaarssymposium in Utrecht op 14 maart 2023. De presentaties van (het merendeel van) de workshops die tijdens het symposium zijn gegeven, kunt u hier inzien en/of downloaden:

Workshop B: Seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs door Willem Lindeboom en Bas Vorstermans

Presentatie Willem Lindeboom en Bas Vorstermans

Presentatie Vertrouwensinspectie

Workshop C: De normering van academisch ondernemerschap door Ali Mohammad

Presentatie Ali Mohammad

Programma Werkgroep Leerrecht & Leerplicht 17 mei 2023

Woensdag 17 mei a.s. is het volgende moment voor een korte tussentijdse bespreking via teams. De bespreking start stipt om 16.00 uur tot 17.00 uur. Het is vijf minuten vooraf mogelijk om in te loggen, zodat alles tijdig klaar staat.

Het volgende onderwerp staat op de planning:

Kan een kind van 16 zelf bepalen welke richting het onderwijs zou moeten zijn.

Wellicht is er nog een actueel onderwerp dat bespreking verdient. Dan horen wij dat graag van je.

Het is fijn als je je uiterlijk dinsdag 16 mei aanmeldt voor deze bespreking. We versturen uiterlijk woensdagmorgen een uitnodiging met de link voor de sessie. Als er minder dan vijf deelnemers zijn, schuift de bijeenkomst door naar de volgende datum.

Met vriendelijke groet,

Dik Berkhout en Mayken de Roon

Inhoudsopgave School en Wet nr. 3 2023

Speciaal nummer ter nagedachtenis aan Dick Mentink

Prof.mr. P.J.J. Zoontjens

De betekenis van Dick Mentink voor het onderwijsrecht p/5

Als aparte discipline ontstond het onderwijsrecht gedurende de jaren tachtig op twee plaatsen, Rotterdam en Amsterdam. Maar mede door toedoen van Dick Mentink gaf Rotterdam later toch wel de doorslag. In het palet van levensbeschouwelijke stromingen die er in het onderwijs van zijn dagen waren, profileerde hij zich als de pleitbezorger voor het openbaar onderwijs. Zonder Dick Mentink zou het onderwijsrecht er niet zijn waar het nu is.

Prof.mr. P.W.A. Huisman

De samenwerkingsschool van Dick Mentink p/8

Deze bijdrage gaat in op de gedachtevorming van Dick Mentink over de samenwerkingsschool, een school waarin zowel openbaar als bijzonder onderwijs samenwerkt. Over ruim twee decennia heen heeft hij zich uitgelaten over de grondwettigheid van de samenwerkingsschool, vaak in relatie tot de positie van het openbaar onderwijs.

Mr. dr. J. Sperling

‘Richting’ en leerplicht: een stand van zaken p/14

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de wijzigingen van het richtingbegrip, in het bijzonder in art. 5 onder b Leerplichtwet, en de verhouding van dit begrip tot het ouderlijk keuzerecht in het Europees verdrag voor de rechten van de mens. Er is veel discussie geweest over de betekenis van het begrip ‘richting’ in de onderwijswetgeving en Dick Mentink heeft daaraan zijn steentje bijgedragen.

Prof.dr. R. van Schoonhoven

Over roc’s, besturenfusies en identiteit p/21

Wie de Handelingen van de Tweede Kamer uit 1995 naslaat op de invoering van de Wet educatie en beroepsonderwijs, kan niet om het rapport Mentink-Akkermans heen. Het rapport gaat over de vraag of en in hoeverre bij de door het toenmalige kabinet opgelegde vorming van roc’s, de godsdienstige of levensbeschouwelijke identiteit van scholen voor mbo overeind kan blijven.

Mr.dr. F.H.J.G. Brekelmans

Het beroep leraar: een uitvoerend beroep? p. 25

Centraal in deze bijdrage staat de leraar als professional. Na de bespreking van de drie lijnen in de besturingsfilosofie volgens Dick Mentink, de bestuurlijke lijn, de kwaliteitslijn en de pedagogische lijn, wordt stilgestaan bij een aantal wetten in het funderend onderwijs. De bijdrage wordt afgesloten met enkele bespiegelingen over het beroep leraar en het werken in teamverband.

Prof.mr. M.T.A.B. Laemers

De Wet meer ruimte voor nieuwe scholen en de positie van scholen voor openbaar onderwijs p/32

Een van de projecten waarin de auteur mocht samenwerken met Dick Mentink was het onderzoek naar Vrijheid van stichting. Een belangrijke factor bij schoolstichting was toentertijd de belangstelling voor een bepaalde richting, die vooral werd opgevat als godsdienst of levensbeschouwing. In hoeverre zijn of worden de ideeën en standpunten uit dit onderzoek thans, zo’n tien jaar na publicatie gerealiseerd?

Mr. S. Philipsen

Naar een toekomstbestendige interpretatie van artikel 23 Grondwet p/38

Dick Mentink stond mede aan de basis van de vorming van het onderwijsrecht tot zelfstandige academische discipline en werkte vervolgens met groot enthousiasme en met veel energie aan de verdere uitbouw en het voortbestaan van die discipline. Dick Mentink heeft veel en over allerhande aspecten van art. 23 gepubliceerd en heeft hiermee een beslissende richting gegeven aan de interpretatie van, en de theorievorming over, art. 23 Gw.

Inhoudsopgave School en Wet nr. 2 2023

ARTIKELEN

Mr. W. Lindeboom

Het wankele evenwicht rond de Geschillencommissie Passend Onderwijs / p. 7

De rechtsbescherming met betrekking tot beslissingen van een schoolbestuur inzake toelating en verwijdering in het po en vo is de afgelopen jaren aanzienlijk uitgebreid. Dit met name door de introductie van de (tijdelijke) commissie voor geschillen die op verzoek van ouders kan oordelen over dergelijke beslissingen. Is de huidige regelgeving wel voldoende doordacht?

Mr. A. Dekkers

Kroniek: Arbeidsrecht in het onderwijs /p.10

Na het verschijnen van de vorige kroniek Arbeidsrecht in het onderwijs in april 2020 hebben zich binnen het onderwijs ontwikkelingen in het arbeidsrecht voorgedaan waarvan een aantal in deze kroniek aan bod zal komen. In deze kroniek worden onder andere de veranderingen bij het Vervangingsfonds en Participatiefonds op hoofdlijnen besproken.

Mr. L.H. von Meijenfeldt           

Kroniek: School en privacy / p.18

De ontwikkelingen op het terrein van de bescherming van persoonsgegevens binnen het onderwijs worden beschreven. Het gaat dan onder meer over beleidsvoornemens vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, oordelen van de Autoriteit persoonsgegevens over naleving van privacyregelgeving en uitspraken van de rechter. Deze kroniek beslaat de periode van 1 januari 2021 tot 1 januari 2023.

JURISPRUDENTIE

             Overzicht jurisprudentie po, vo en mbo / p. 26

             Mr. E.C. Appels-de Groot

             Mr. P.H.M. Kanters

             Mr.dr. J. Sperling

WETGEVING

65-67     Stand van zaken wetgeving po, vo en mbo /p.37

             Mr. M.A. van de Lustgraaf

Agendastukken ALV 14 april

Zoals eerder aangekondigd vindt voorafgaand aan het voorjaarsymposium op 14 april een extra ingelaste ALV plaats in verband met de samenstelling van het bestuur.

Voor de goede orde wordt de agenda van deze ALV nogmaals op onze website geplaatst:

Agenda ALV

1.            Opening

2.            Mededelingen

3.            Vaststelling verslag van de algemene leden vergadering van 25 november 2022

4.            Samenstelling bestuur

In april 2023 loopt de benoemingstermijn van Tom Barkhuysen af.  Tom is beschikbaar voor een nieuwe termijn. Voorgesteld wordt Tom te herbenoemen voor een nieuwe termijn.

5.            Rondvraag

6.            Sluiting

Ten behoeve van agendapunt 3 treft u hier het concept-verslag van de ALV d.d. 25 november 2022.

Programma Werkgroep Medezeggenschapsrecht 21 april

Op vrijdag 21 april 2023, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland. Deze bijeenkomst komt in de plaats van de bijeenkomst die gepland stond op 14 april (deze komt te vervallen vanwege het voorjaarsymposium van de VvO. De bijeenkomst op 21 april betreft wederom een korte online-bijeenkomst (via Teams). 

Onderwerp van de bijeenkomst is een update (door Joke Sperling) rond de stand van zaken m.b.t. het rapport van Berenschot over de wettelijke kaders van de medezeggenschap in het onderwijs) en de Kamerbrief met de reactie van de minister (mede) n.a.v. dit onderzoek. Het rapport onderzoekt knelpunten bij de medezeggenschap in verticale scholengemeenschappen. Dit zijn scholengemeenschappen die zowel voortgezet onderwijs (vo) als middelbaar beroepsonderwijs (mbo) aanbieden. Daarnaast onderzoekt het beleidsopties voor een gemeenschappelijk wettelijk kader voor de medezeggenschap in het vo en mbo.

Programma ALV en voorjaarssymposium 14 april 2023

Het bestuur van de Vereniging voor Onderwijsrecht nodigt u hierbij uit voor het Voorjaarssymposium op VRIJDAG 14 APRIL VAN 14.30 – 17.00 UUR IN HET QUINTON HOUSE (Nieuwegracht 60, 3512 LT  Utrecht)

Voorafgaand aan het voorjaarsymposium vindt een extra ingelaste ALV plaats in verband met de samenstelling van het bestuur

De opzet van het Voorjaarssymposium is traditiegetrouw dat verschillende workshops worden verzorgd waaruit de leden er twee kunnen kiezen. Het is wederom gelukt om een afwisselend programma samen te stellen, waarbij zowel de praktijk als de wetenschappelijke kant van het onderwijsrecht aan bod komt.

U kunt aan twee van de drie workshops deelnemen. Het symposium wordt afgesloten met een borrel.

Aanmelding op voorhand is verplicht. Aan het bijwonen van het Voorjaarssymposium zijn dit jaar geen kosten verbonden. Inschrijven voor het Voorjaarssymposium kan uitsluitend via https://vvonderwijsrecht.nl/product-categorie/evenementen/.

Programma Voorjaarssymposium met voorafgaand ALV

14.00:                   ALV

14.15                    Inloop

14.30                    Opening Voorjaarssymposium door Arzu Yandere en start eerste ronde workshops

15.30                    Pauze met koffie/thee

15.45                    Tweede ronde workshops

16.45                    Gezamenlijke afsluiting

17.00:                   Borrel

Agenda ALV

1.            Opening

2.            Mededelingen

3.            Vaststelling verslag van de algemene leden vergadering van 25 november 2022

4.            Samenstelling bestuur

In april 2023 loopt de benoemingstermijn van Tom Barkhuysen af.  Tom is beschikbaar voor een nieuwe termijn. Voorgesteld wordt Tom te herbenoemen voor een nieuwe termijn.

5.            Rondvraag

6.            Sluiting

Workshops

Workshop A: Actualiteiten hoger en wetenschappelijk onderwijs door Peter Kwikkers

Peter Kwikkers, voorzitter van de werkgroep hoger onderwijs en gespecialiseerd in onder andere organisatierecht en management in het hoger onderwijs, praat ons bij over de actuele ontwikkelingen in het hoger onderwijsrecht. Thema’s die op verzoek van de toehoorders aan bod kunnen komen zijn: a) Decentrale selectie. In 2021 werd een wetsvoorstel ingediend dat de nadelen van decentrale selectie (onrechtvaardig, niet effectief, duur) zou moeten wegnemen. In januari 2023 is het amendement Van der Woude c.s. aangenomen, waarmee de wijzigingen in het wetsvoorstel weer worden teruggedraaid. Peter vertelt wat het amendement beoogt; b) academische vrijheid (en het vermeende gevaar van het woke gedachtengoed in het wetenschappelijk onderwijs). Het college van bestuur van de UvA heeft een externe commissie ingeschakeld. Die onderzoekt of er bij de Faculteit Maatschappij & Gedrag, sprake is van „ernstige institutionele misstanden […] die leiden tot een acute en fundamentele bedreiging van de academische vrijheid en de kwaliteit van onderwijs en onderzoek”. Peter Kwikkers bespreekt de aanleiding voor het onderzoek en of er inderdaad reden is voor zorg; c) De toekomst van het bindend studieadvies – hoe lang nog? En zijn er alternatieven?  d) Flexibilisering van onderwijs en inschrijving: wat zijn hiervan de praktisch-juridische aspecten en e) Internationalisering en Europese Universiteiten. Waar in Nederland de internationalisering hogescholen en universiteiten tot een bijna onbeheersbare instroom leidt en er opgeroepen wordt tot beperking van de instroom van buitenlandse studenten (onder andere door het handhaven van de Nederlandse taal als voertaal) wil de Europese Commissie juist meer internationalisering onder andere via Europese universiteiten. Wat zijn de gevolgen voor het Nederlands hoger onderwijs?

Workshop B: Seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs door Willem Lindeboom en Bas Vorstermans

Het onderwerp staat volop in de schijnwerpers.  In januari 2023 heeft de Rijksoverheid het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld gepresenteerd, met een prominente vermelding van de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs. Binnen de sector zelf is onlangs ook de leidraad ‘Omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs’ ontwikkeld, een product van onder meer de sectorraden en de Inspectie van het Onderwijs. In hoeverre wijzen deze documenten de weg voor de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen onderwijsorganisaties? Hoe moet een onderwijsorganisatie omgaan met (vermoedens of meldingen van) seksueel grensoverschrijdend gedrag, specifiek wanneer de verdenking valt op een werknemer van deze organisatie? Hoe laveert de onderwijsorganisatie tussen het belang van het slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag en het belang van de werknemer op wie de verdenking valt? Welke rol heeft de onderwijsorganisatie überhaupt in het krachtenveld tussen (in geval van een aangifte) politie en de vertrouwensinspecteurs van de inspectie van het onderwijs? Op deze en verwante vragen zoeken de sprekers een (begin van een) antwoord tijdens deze workshop.

Workshop C: De normering van academisch ondernemerschap door Ali Mohammad

Universiteiten zijn parttime ondernemingen. Ze zetten bedrijven op, adviseren overheden en bedrijven en verstrekken durfkapitaal aan startups. Deze vormen van academisch ondernemerschap worden verricht door instituten die worden bekostigd uit publieke middelen. Maar wie de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) er op naslaat zal daarin geen normen over academisch ondernemerschap vinden. Deze normen moeten worden gezocht in diverse juridisch bindende en niet-juridisch bindende documenten. Ali Mohammad, wetgevingsjurist bij Wetgevingswerken en gespecialiseerd in het algemeen bestuursrecht, economisch publiekrecht en het hoger onderwijsrecht, onderzocht op welke wijze het academisch ondernemerschap in Nederland wordt genormeerd en in hoeverre deze normering duidelijk is binnen universiteiten en andere betrokkenen en schreef daarover een proefschrift. In het proefschrift betrekt hij perspectieven vanuit het onderwijs(bekostigings)recht, het Europees staatssteunrecht en de academische vrijheid & wetenschappelijke integriteit. Daarin gelden diverse normen die zijn gebaseerd op uitgangspunten zoals de doelmatige besteding van publieke middelen door universiteiten, eerlijke concurrentie met particuliere ondernemers die geen publiek geld ontvangen, publicatievrijheid en het tegengaan van belangenverstrengeling.