Inhoudsopgave School en Wet nr. 5 2022

REDACTIONEEL

5             Redactioneel

COLUMN           

6             Willem Lindeboom

                Functie onderwijsbestuurder eindelijk beschreven

ARTIKELEN

                Martijn Nolen

7             Vier evaluaties van het externe toezicht op het publiek bekostigd onderwijs; en hoe nu verder?

De Onderwijsraad heeft dit jaar het advies de ‘Essentie van extern toezicht’ uitgebracht en dit jaar zijn ook twee evaluaties zijn verschenen over recente vernieuwingen in het externe toezicht op het onderwijs. In 2020 is bovendien een evaluatie van de beleidstheorie bij en de praktijk van de toezichtsbezoeken uitgebracht.

                Brechtje Paijmans en Bastiaan Goedhart

17                  Wat te doen als ‘bevoegd bekwaam’ onvindbaar is? Het lerarentekort en bewegingsonderwijs in het po:  juridisch kader en (on)wenselijke alternatieven.

Hoe kan een school voldoende bewegingsonderwijs aanbieden als zij door het lerarentekort onvoldoende bevoegde leerkrachten heeft? Mag een basisschool een ‘alternatief’ aanbieden of leidt dat direct tot aansprakelijkheid van de school? Dit artikel gaat over (on)bevoegdheden van leraren, aansprakelijkheid van de school, dilemma’s én alternatieven.

JURISPRUDENTIE

27           Overzicht Jurisprudentie po, vo en mbo

                Mr. E.C. Appels-de Groot

                Mr. P.H.M. Kanters

Programma Werkgroep Medezeggenschapsrecht 11 november

Op vrijdag 11 november 2022, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland (de bijeenkomst op 14 oktober a.s. is gecanceld).

Het gespreksonderwerp is deze keer ingebracht door Dik Berkhout en Willem Hein Hogerzeil en gaat over de toetsing door de LGCWMS bij instemmingsgeschillen.

WMS artikel 32 lid 1 schrijft voor dat de commissie slechts aan het bevoegd gezag toestemming geeft om het besluit te nemen ‘indien de medezeggenschapsraad niet in redelijkheid tot het onthouden van instemming heeft kunnen komen of indien sprake is van zwaarwegende omstandigheden die het te nemen besluit van het bevoegd gezag rechtvaardigen.’ Deze tweevoudige toets in de WMS bij instemmingsgeschillen is afgeleid van de WOR. Bij enkele recente uitspraken (https://www.onderwijsgeschillen.nl/uitspraken/instemmingsgeschil-over-invoering-vijf-gelijke-dagenmodel-vanwege-zwaarwegende-omstandigheden-krijgt-het-bevoegd-gezag-toestemming-het-besluit-te-nemen/ en https://www.onderwijsgeschillen.nl/uitspraken/instemmingsgeschil-over-schoolplan-het-bevoegd-gezag-krijgt-vanwege-zwaarwegende-omstandigheden-toestemming-het-besluit-te-nemen/) inzake instemmingsgeschillen ontstaat echter de indruk dat de commissie de eerste toetsingsgrond heeft overgeslagen en alleen het tweede deel van de tweevoudige toets (de zwaarwichtige reden) is gehanteerd. Waarmee de (voorstelbaar) goede redenen van een MR om zich van instemming te onthouden (te snel?) terzijde worden geschoven.

Vraag is of daarom of de commissie hiermee op de juiste wijze toepassing heeft gegeven aan genoemde toetsingsgrond? En hoe vindt onder de WOR deze tweevoudige toetsing plaats? (Artikel 27 lid 4 WOR: “De kantonrechter geeft slechts toestemming, indien de beslissing van de ondernemingsraad om geen instemming te geven onredelijk is, of het voorgenomen besluit van de ondernemer gevergd wordt door zwaarwegende bedrijfsorganisatorische, bedrijfseconomische of bedrijfssociale redenen”.)

Het betreft wederom een korte online-bijeenkomst (via Teams).

Met vriendelijke groet,

Marcel Koning

Stafmedewerker AOb / adviseur medezeggenschap

Programma Werkgroep Leerrecht en Leerplicht 7 oktober

Vrijdag 7 oktober a.s. is het volgende moment voor een korte tussentijdse bespreking via teams. De bespreking start anders dan we gewend zijn vanaf stipt 09.30 uur tot hooguit 10.30 uur. Het is vijf minuten vooraf mogelijk om in te loggen, zodat alles tijdig klaar staat.

De volgende onderwerpen zijn aangemeld:

Artikel 15 Lpw – Vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs 

Peter van Zuidam zal de bijeenkomst dit keer inhoudelijk voorbereiden en ook ingaan op de volgende stelling:

– Strafrechter dient in leerplichtzaken een eigen beoordeling van de feiten te maken en bij twijfel vrij te spreken.

Wellicht is er nog een actueel onderwerp dat bespreking verdient. Dan horen wij dat graag van je.

Het is fijn als je je uiterlijk donderdag a.s. aanmeldt voor deze bespreking. we versturen uiterlijk vrijdag een uitnodiging met de link voor de sessie. Als er minder dan vijf deelnemers zijn, schuift de bijeenkomst door naar de volgende datum.

Voor de volledigheid hierbij nogmaals de data voor de laatste 2 bijeenkomsten van dit jaar:

vrijdag 4 november 2022 – van 9.30 tot 10.30

vrijdag 2 december 2022 – van 9.30 tot 10.30

Met vriendelijke groet,

Dik Berkhout en Mayken de Roon

Programma Werkgroep Leerrecht en Leerplicht 16 september

Beste deelnemers aan de werkgroep Leerrecht en leerplicht,

Vrijdag 16 september a.s. is het volgende moment voor een korte tussentijdse bespreking via teams. De bespreking start anders dan we gewend zijn vanaf stipt 09.00 uur tot hooguit 10.00 uur. Het is vijf minuten vooraf mogelijk om in te loggen, zodat alles tijdig klaar staat.

De volgende onderwerpen zijn aangemeld:

Wetsvoorstel terugdringen verzuim

https://www.internetconsultatie.nl/terugdringenverzuim/b1#sectie-waarkuntuopreageren

Wellicht is er nog een actueel onderwerp dat bespreking verdient. Dan horen wij dat graag van je.

Het is fijn als je je uiterlijk donderdag a.s. aanmeldt voor deze bespreking. we versturen uiterlijk vrijdag een uitnodiging met de link voor de sessie. Als er minder dan vijf deelnemers zijn, schuift de bijeenkomst door naar de volgende datum.

Met vriendelijke groet,

Dik Berkhout en Mayken de Roon

Inhoudsopgave School en Wet nr. 4 2022

De redactie

In Memoriam Dick Mentink

Mr. J. Streefkerk

Experimentbesluit onderwijszorgarrangementen. Een brug tussen twee werelden?

Hoe om te gaan met de financiering van een gemengd aanbod van funderend onderwijs en jeugdzorg?

Het probleem zit in het beschikbaar maken en organiseren van de financiële middelen: zeggenschap over meerdere ‘potjes’ en het verruimen van bestedingsvoorwaarden. Het aangekondigde Besluit experiment onderwijszorgarrangementen zou soelaas moeten bieden.

Natasja Engel en Mark van den Hove

Geslaagd of afgewezen? De juridisch juiste rechtsingang bij een geschil over de inhoudelijke beoordeling van het eindexamen.

Moeten leerlingen die het niet eens zijn met de vaststelling van een eindexamencijfer of met de uitslag van hun eindexamen zich wenden tot de bestuursrechter of tot de burgerlijke rechter?

Mr. B.P.L. Vorstermans

Kroniek: Toetsing, beoordeling en examinering

Er zijn ruim twee jaar verstreken sinds de eerste kroniek over jurisprudentie met betrekking tot toetsing, beoordeling en examinering, het is tijd voor een volgend overzicht. Deze kroniek bestrijkt de periode van begin 2020 tot en met mei 2022.

Rubrieken Jurisprudentie en Wetgeving po, vo en mbo

Programma Werkgroep Medezeggenschapsrecht 9 september

Op vrijdag 9 september 2022, van 16.00 tot 17.00 uur, staat weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland.

Het gespreksonderwerp is deze keer ingebracht door Joke Sperling. Joke zal spreken over de gevolgen voor de medezeggenschap met de invoering van de Wet bestuurlijke harmonisatie beroepsonderwijs. Met deze wet wordt het mogelijk om scholen voor praktijkonderwijs en vmbo over te dragen aan een rechtspersoon die een mbo-instelling in stand houdt. Die combinatie onder één bevoegd gezag wordt ook wel aangeduid als ‘verticale scholengemeenschap’ (vsg). Na de fusie is de Wms niet langer van toepassing op de school voor praktijkonderwijs of vmbo-school. De wet treedt per 1 augustus 2022 in werking. 

Het betreft een online-bijeenkomst (via Teams).

Aanmelden is verplicht en kan via mkoning@aob.nl. Ook de volgende bijeenkomsten dit jaar staan telkens gepland op de tweede vrijdag van de maand (m.u.v. de maand augustus), van 16.00 tot 17.00 uur, online (via Teams). Deze korte bijeenkomsten vinden in 2022 nog plaats op: 14 oktober, 11 november, en 9 december.

Nominaties Mentink Award

Dit jaar zal de Mentink Award opnieuw worden uitgereikt. De prijs kon in 2020 helaas niet worden uitgereikt omdat de jaarvergadering toen, als gevolg van de corona uitbraak, niet op de gebruikelijke wijze kon plaatsvinden.

De Mentink Award is ingesteld bij gelegenheid van het afscheid van prof. mr. Dick Mentink als voorzitter van de VvO. De prijs is bedoeld om nieuwe en innovatieve publicaties op onderwijsrechtelijk terrein in het Nederlandse taalgebied aan te moedigen en te bevorderen. De prijs gaat naar de debuterend auteur(s) van het door de jury als beste beoordeelde artikel, boek, onderzoeksrapport of (congres of symposium) paper, op onderwijsrechtelijk gebied. Ook een elektronische publicatie van een zekere omvang of een annotatie van een zekere omvang komen in aanmerking voor de Award. Scripties kunnen niet meedingen naar de Award.

De jury bestaat dit jaar uit: Miek Laemers, Joke Sperling, Frans Brekelmans en Stefan Philipsen. De jury nodigt een ieder hierbij uit om publicaties die zijn verschenen in de periode 2018-2022 voor toekenning van de Mentink Award voor te dragen. Dat kan door de naam van de auteur, titel en vindplaats van de bijdrage te mailen naar secretaris@vvonderwijsrecht.nl. De deadline is 1 oktober.

De winnaar van de Mentink Award ontvangt een bedrag van 500 Euro en een bokaal.

Hier treft u het reglement waarin alle toekenningsvoorwaarden zijn opgenomen: Mentink Award – VvO (vvonderwijsrecht.nl)

Symposium 14 oktober 2022: Onderwijs in de democratische rechtsstaat

Het Onderzoekcentrum voor Staat & Recht (SteR, Radboud Universiteit) en de Vereniging voor Onderwijsrecht (VvO) organiseren een symposium over ‘Onderwijs in de democratische rechtsstaat’, dat zowel gaat om de plaats van het onderwijs binnen de democratische rechtsstaat, als om het onderwijzen in de democratische rechtsstaat. Aan de orde komt hoe en in hoeverre de democratische rechtsstaat grenzen moet/kan stellen aan het onderwijs; wat de grenzen zijn die de beginselen van deze staat stellen aan overheidsingrijpen in het onderwijs; wat de wenselijke inhoud en methode zou moeten zijn van het onderwijs over/in de democratische rechtsstaat (burgerschapsvorming? constitutionele geletterdheid?); en wat de huidige status en positie is van dit onderwijs.

De rector van de Radboud Universiteit, Han van Krieken, spreekt over de taak van de universiteit in de democratische rechtsstaat. Anne Bert Dijkstra (UvA) geeft een overzicht van de huidige positie van burgerschap/democratie en rechtstaat in het onderwijs, waarna Manon Julicher, kenniscoördinator Tweede Kamer in gaat op de plaats van de Grondwet in het onderwijs. Habtamu de Hoop, Tweede Kamerlid PvdA en initiatiefnemer tot herziening van het grondwetsartikel 23 over het onderwijs, zal spreken over de in te voeren wetgevingsopdrachten en achterliggende idealen. Tot slot zullen Renée van Schoonhoven (VU) en Paul Zoontjens (em. UvT) de constitutionele uitgangspunten bespreken waaraan het onderwijs en de onderwijswetgeving in de democratische rechtsstaat zouden moeten voldoen. Afgesloten wordt met discussie en borrel.

Tijd: 14 oktober van 13.30 tot 17.00 uur

Plaats: Radboud Universiteit, Elinor Ostromgebouw theaterzaal C, Heyendaalseweg 141 Nijmegen

Bij voorkeur aanmelden, via dit online aanmeldformulier

https://www.ru.nl/rechten/ster/vm/aanmeldformulier-symposium-onderwijs-democratische/

Discussiebijeenkomst over segregatie in het onderwijs en de AVG op 17 juni

Op 17 juni 2022 van 10.00 tot 11.30 uur vindt via Teams een discussiebijeenkomst plaats over segregatie in het onderwijs en de AVG. De discussiebijeenkomst wordt georganiseerd door het Kenniscentrum Gemengde Scholen en de werkgroep aanmeldings- en toelatingsbeleid van de Vereniging voor Onderwijsrecht.

Segregatie in het onderwijs neemt toe: leerlingen zitten steeds vaker in ‘bubbels van gelijkgestemden’ en ontmoeten daarom steeds minder leerlingen met andere achtergronden. Dat is een zorgelijke ontwikkeling volgens de inspectie, de minister en veel anderen in het onderwijsveld.

Het blijkt niet gemakkelijk om iets aan dit probleem te doen. Wie gemengde scholen wil bevorderen stuit onder meer op juridische vragen. Mag je ouders vragen naar hun opleiding als je de samenstelling van de leerlingpopulatie wilt aanpassen, of is dat in strijd met de AVG?

Dat is een vraag waar onderwijsjuristen verschillend over denken. En een vraag waarover meer duidelijkheid gewenst is omdat segregatie een urgente kwestie is. Daarom organiseren het Kenniscentrum Gemengde Scholen en de werkgroep aanmeldings- en toelatingsbeleid van de Vereniging voor Onderwijsrecht er een digitale discussiebijeenkomst over.

We schreven er ook een achtergrondnotitie over: ‘Segregatie in het onderwijs tegengaan en de AVG: een puzzel voor onderwijsjuristen’. Die kun je hier downloaden.

De volgende onderwijsjuristen leveren een bijdrage aan de bijeenkomst:
– Iris Hoen, bestuurslid van de Vereniging voor Onderwijsrecht en advocaat in onderwijszaken.
– Renée van Schoonhoven, hoogleraar onderwijsrecht aan de Vrije Universiteit.
– een jurist van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

De discussie staat onder leiding van Jeroen Peters, de onderwijsjurist van het Kenniscentrum Gemengde Scholen en voorzitter van de werkgroep aanmeldings- en toelatingsbeleid van de Vereniging voor Onderwijsrecht.

Opgeven voor de discussiebijeenkomst kan bij Jeroen Peters: jeroen@jeroenpetersconsultancy.com