Programma Werkgroep Medezeggenschapsrecht 21 april

Op vrijdag 21 april 2023, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland. Deze bijeenkomst komt in de plaats van de bijeenkomst die gepland stond op 14 april (deze komt te vervallen vanwege het voorjaarsymposium van de VvO. De bijeenkomst op 21 april betreft wederom een korte online-bijeenkomst (via Teams). 

Onderwerp van de bijeenkomst is een update (door Joke Sperling) rond de stand van zaken m.b.t. het rapport van Berenschot over de wettelijke kaders van de medezeggenschap in het onderwijs) en de Kamerbrief met de reactie van de minister (mede) n.a.v. dit onderzoek. Het rapport onderzoekt knelpunten bij de medezeggenschap in verticale scholengemeenschappen. Dit zijn scholengemeenschappen die zowel voortgezet onderwijs (vo) als middelbaar beroepsonderwijs (mbo) aanbieden. Daarnaast onderzoekt het beleidsopties voor een gemeenschappelijk wettelijk kader voor de medezeggenschap in het vo en mbo.

Programma ALV en voorjaarssymposium 14 april 2023

Het bestuur van de Vereniging voor Onderwijsrecht nodigt u hierbij uit voor het Voorjaarssymposium op VRIJDAG 14 APRIL VAN 14.30 – 17.00 UUR IN HET QUINTON HOUSE (Nieuwegracht 60, 3512 LT  Utrecht)

Voorafgaand aan het voorjaarsymposium vindt een extra ingelaste ALV plaats in verband met de samenstelling van het bestuur

De opzet van het Voorjaarssymposium is traditiegetrouw dat verschillende workshops worden verzorgd waaruit de leden er twee kunnen kiezen. Het is wederom gelukt om een afwisselend programma samen te stellen, waarbij zowel de praktijk als de wetenschappelijke kant van het onderwijsrecht aan bod komt.

U kunt aan twee van de drie workshops deelnemen. Het symposium wordt afgesloten met een borrel.

Aanmelding op voorhand is verplicht. Aan het bijwonen van het Voorjaarssymposium zijn dit jaar geen kosten verbonden. Inschrijven voor het Voorjaarssymposium kan uitsluitend via https://vvonderwijsrecht.nl/product-categorie/evenementen/.

Programma Voorjaarssymposium met voorafgaand ALV

14.00:                   ALV

14.15                    Inloop

14.30                    Opening Voorjaarssymposium door Arzu Yandere en start eerste ronde workshops

15.30                    Pauze met koffie/thee

15.45                    Tweede ronde workshops

16.45                    Gezamenlijke afsluiting

17.00:                   Borrel

Agenda ALV

1.            Opening

2.            Mededelingen

3.            Vaststelling verslag van de algemene leden vergadering van 25 november 2022

4.            Samenstelling bestuur

In april 2023 loopt de benoemingstermijn van Tom Barkhuysen af.  Tom is beschikbaar voor een nieuwe termijn. Voorgesteld wordt Tom te herbenoemen voor een nieuwe termijn.

5.            Rondvraag

6.            Sluiting

Workshops

Workshop A: Actualiteiten hoger en wetenschappelijk onderwijs door Peter Kwikkers

Peter Kwikkers, voorzitter van de werkgroep hoger onderwijs en gespecialiseerd in onder andere organisatierecht en management in het hoger onderwijs, praat ons bij over de actuele ontwikkelingen in het hoger onderwijsrecht. Thema’s die op verzoek van de toehoorders aan bod kunnen komen zijn: a) Decentrale selectie. In 2021 werd een wetsvoorstel ingediend dat de nadelen van decentrale selectie (onrechtvaardig, niet effectief, duur) zou moeten wegnemen. In januari 2023 is het amendement Van der Woude c.s. aangenomen, waarmee de wijzigingen in het wetsvoorstel weer worden teruggedraaid. Peter vertelt wat het amendement beoogt; b) academische vrijheid (en het vermeende gevaar van het woke gedachtengoed in het wetenschappelijk onderwijs). Het college van bestuur van de UvA heeft een externe commissie ingeschakeld. Die onderzoekt of er bij de Faculteit Maatschappij & Gedrag, sprake is van „ernstige institutionele misstanden […] die leiden tot een acute en fundamentele bedreiging van de academische vrijheid en de kwaliteit van onderwijs en onderzoek”. Peter Kwikkers bespreekt de aanleiding voor het onderzoek en of er inderdaad reden is voor zorg; c) De toekomst van het bindend studieadvies – hoe lang nog? En zijn er alternatieven?  d) Flexibilisering van onderwijs en inschrijving: wat zijn hiervan de praktisch-juridische aspecten en e) Internationalisering en Europese Universiteiten. Waar in Nederland de internationalisering hogescholen en universiteiten tot een bijna onbeheersbare instroom leidt en er opgeroepen wordt tot beperking van de instroom van buitenlandse studenten (onder andere door het handhaven van de Nederlandse taal als voertaal) wil de Europese Commissie juist meer internationalisering onder andere via Europese universiteiten. Wat zijn de gevolgen voor het Nederlands hoger onderwijs?

Workshop B: Seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs door Willem Lindeboom en Bas Vorstermans

Het onderwerp staat volop in de schijnwerpers.  In januari 2023 heeft de Rijksoverheid het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld gepresenteerd, met een prominente vermelding van de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs. Binnen de sector zelf is onlangs ook de leidraad ‘Omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs’ ontwikkeld, een product van onder meer de sectorraden en de Inspectie van het Onderwijs. In hoeverre wijzen deze documenten de weg voor de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen onderwijsorganisaties? Hoe moet een onderwijsorganisatie omgaan met (vermoedens of meldingen van) seksueel grensoverschrijdend gedrag, specifiek wanneer de verdenking valt op een werknemer van deze organisatie? Hoe laveert de onderwijsorganisatie tussen het belang van het slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag en het belang van de werknemer op wie de verdenking valt? Welke rol heeft de onderwijsorganisatie überhaupt in het krachtenveld tussen (in geval van een aangifte) politie en de vertrouwensinspecteurs van de inspectie van het onderwijs? Op deze en verwante vragen zoeken de sprekers een (begin van een) antwoord tijdens deze workshop.

Workshop C: De normering van academisch ondernemerschap door Ali Mohammad

Universiteiten zijn parttime ondernemingen. Ze zetten bedrijven op, adviseren overheden en bedrijven en verstrekken durfkapitaal aan startups. Deze vormen van academisch ondernemerschap worden verricht door instituten die worden bekostigd uit publieke middelen. Maar wie de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) er op naslaat zal daarin geen normen over academisch ondernemerschap vinden. Deze normen moeten worden gezocht in diverse juridisch bindende en niet-juridisch bindende documenten. Ali Mohammad, wetgevingsjurist bij Wetgevingswerken en gespecialiseerd in het algemeen bestuursrecht, economisch publiekrecht en het hoger onderwijsrecht, onderzocht op welke wijze het academisch ondernemerschap in Nederland wordt genormeerd en in hoeverre deze normering duidelijk is binnen universiteiten en andere betrokkenen en schreef daarover een proefschrift. In het proefschrift betrekt hij perspectieven vanuit het onderwijs(bekostigings)recht, het Europees staatssteunrecht en de academische vrijheid & wetenschappelijke integriteit. Daarin gelden diverse normen die zijn gebaseerd op uitgangspunten zoals de doelmatige besteding van publieke middelen door universiteiten, eerlijke concurrentie met particuliere ondernemers die geen publiek geld ontvangen, publicatievrijheid en het tegengaan van belangenverstrengeling.

Winnaar Mentink Award 2022: Gijsbert Leertouwer

Op vrijdag 25 november 2022 is tijdens de jaarvergadering van onze vereniging de Mentink Award uitgereikt. Deze prijs is bedoeld om nieuwe en innovatieve publicaties op onderwijsrechtelijk terrein in het Nederlandse taalgebied aan te moedigen en te bevorderen. De prijs gaat naar de (al dan niet debuterend) auteur van het door de jury als beste beoordeelde artikel, boek of publicatie op onderwijsrechtelijk gebied in de twee jaar voorafgaande aan de uitreiking. De jury bestond dit jaar uit: Miek Laemers (voorzitter), Joke Sperling, Frans Brekelmans en Stefan Philipsen.

De winnaar van de Mentink Award 2022 was Gijsbert Leertouwer. Hij won de Mentink Award voor zijn bijdrage ‘Het publieke belang en de semipublieke onderwijssector’. Daarnaast heeft de jury een aanmoedigingsprijs toegekend aan Wim Verweij voor zijn bijdrage: ‘Terugvordering bovenmatig vermogen?’.

Zie het juryrapport.

Hieronder vindt u de volledige lijst met genomineerden:

  • Marlies Blesgraaf, ‘De aanpak van regeldruk (NL) en red tape (VK) vergeleken: meer overeenkomsten dan verschillen?’ in: N.S. Efthymiou, P.W.A. Huisman en L. van Kalken (red.), De vele facetten van het staatsrecht. Wolf Legal publishers 2020.
  • Jacob de Boer, ‘Richting voor de burgerschapsopdracht’, in: het Nederlands tijdschrift voor onderwijsrecht en onderwijsbeleid 2021, p. 6-21.
  • Job Buiting, ‘Examinering in het hoger onderwijs: van meesterproef tot microcredential’, in: het Nederlands tijdschrift voor onderwijsrecht en onderwijsbeleid 2021, p. 19-31.
  • Machteld Claessens, ‘Burgerschap als onderdeel van een bredere ontwikkeling tot waarborging van de democratische rechtsstaat in het onderwijs (deel I en II)’, School en Wet, 2022/2, p. 12-18 en School en Wet 2022/3, p. 16-23.
  • Maud van Erp, Aard Van de ziekte, Graag!, Nederlands tijdschrift voor onderwijsrecht en onderwijsbeleid 2021/29, p. 23-50.
  • Gijsbert Leertouwer, ‘Het publieke belang en de semipublieke onderwijssector’ School en Wet 2022/1, p. 17-27.
  • Jochem Streefkerk en Robert van Putten, De verleiding van het algoritme. Maakbaarheidsdrang bij toelatingsbeslissingen in het onderwijs, School en Wet 2021/4, p. 5-11.
  • Wim Verweij, Terugvordering bovenmatig vermogen?’ Nederlands tijdschrift voor onderwijsrecht en onderwijsbeleid 2022/12, p. 81-99.

Inhoudsopgave School en Wet nr. 1 2023

REDACTIONEEL

1            Redactioneel / p.5

COLUMN ON(DER)WIJSHEDEN

             Renée van Schoonhoven

2            Zaterdagfamilies/ p.6

ARTIKELEN

Mr.drs. J. van den Brink

3         Jurist of pedagoog? / p.7

Het pakket van normen, regels en richtlijnen voor scholen is de laatste jaren toegenomen en neemt nog toe. Het is zinvol om te bezien of wij bij deze ontwikkelingen alert moeten zijn op – bijvoorbeeld – het behoud van de pedagogiek te midden van het juridisch geweld.

Mr. A. Klaassen

4           Seksuele intimidatie op school: regie houden of uit handen geven? / p.12

Eind september 2022 is door de Inspectie van het Onderwijs opnieuw een brochure uitgebracht over de rol van de vertrouwensinspecteur bij o.a. mogelijke seksuele intimidatie en seksueel misbruik. In het verlengde daarvan werd in november 2022 de Leidraad “Omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs” gepubliceerd, in samenwerking met onder meer de PO- en VO-Raad.

             Mr. H. van Essen

5            Kroniek: Toelating, schorsing en verwijdering van leerlingen / p.16

Inmiddels zijn er ruim twee jaar verstreken sinds de laatste kroniek over toelating, schorsing en verwijdering van leerlingen in het funderend onderwijs in dit tijdschrift is verschenen. In de tussentijd heeft het onderwerp de gemoederen aardig beziggehouden. Net als in de voorgaande jaren en ondanks de coronapandemie. Hoog tijd voor een nieuwe kroniek die de periode van oktober 2020 tot en met oktober 2022 bestrijkt.

             Mr. dr. W.W. Timmer

6            Boekbespreking: Regeldruk in het onderwijs door Marlies Blesgraaf / p.24

Iedereen gelooft in het bestaan van regeldruk, maar tot eenduidigheid over het wezen van de regeldruk komt men maar niet. Dit is ook de conclusie van Marlies Blesgraaf in haar dissertatie Regeldruk in het onderwijs. Zij bevestigt dat het begrip ‘regeldruk’ een essentially contested concept is, dus dat het ongrijpbaar blijft en dat de wetenschappelijke discussie erover aanhoudt .

JURISPRUDENTIE

7-32      Overzicht Jursiprudentie po, vo en mbo / p.29

             Mr. E.C. Appels-de Groot

             Mr. P.H.M. Kanters

Programma Werkgroep Medezeggenschapsrecht 10 maart 2023

Op vrijdag 10 maart 2023, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland. Dit betreft weer een korte online-bijeenkomst (via Teams). 

Gespreksonderwerp deze keer is ingebracht door Dik Berkhout: is een schoolbestuur verplicht om een (schriftelijk vastgesteld) beleid te hebben inzake (bijvoorbeeld) de aanstelling van personeel? Het betreft artikel 12, eerste lid, onder o Wms. De discussie is aan de orde bij het benoemen van een rector zonder dat de MR anders betrokken is dan via een adviesrecht terzake. Maar de vraag kan breder aan de orde zijn: in welke gevallen is een bestuur gehouden om beleid vast te stellen?

Aanmelden is verplicht en kan via mkoning@aob.nl. De volgende bijeenkomsten in 2023 staan telkens gepland op de tweede vrijdag van de maand (m.u.v. de maand augustus), van 16.00 tot 17.00 uur, online (via Teams). Deze korte bijeenkomsten vinden de rest van 2023 plaats op 12 mei, 9 juni, 14 juli, 8 september, 13 oktober, 10 november, 8 december.

Let op: vanwege het Voorjaarssymposium van de VvO op 14 april gaat de bijeenkomst van de werkgroep (stond diezelfde gepland) niet door. Hiervoor wordt een andere datum geprikt. Bericht hierover volgt binnenkort.

Met vriendelijke groet,

Marcel Koning

Data bijeenkomsten Werkgroep Leerrecht en Leerplicht vastgesteld

Voor de werkgroep leerrecht en leerplicht hebben wij naar aanleiding van de uitkomsten van een onder de leden van de werkgroep uitgezette enquête de data voor de besprekingen in 2023 vastgesteld. De bijeenkomsten zijn maandelijks ingepland en zijn digitaal, via MS-Teams.

De besprekingen worden gevuld met een lijst van door leden van de werkgroep aangedragen onderwerpen of de actualiteiten van dat moment.

De planning voor 2023 is als volgt:

Woensdag 15 februari 2023        16.00 – 17.00 uur

Woensdag 15 maart 2023         16.00 – 17.00 uur

Woensdag 19 april 203             16.00 – 17.00 uur

Woensdag 17 mei 2023            16.00 – 17.00 uur

Woensdag 21 juni 2023            16.00 – 17.00 uur

Woensdag 20 september 2023  16.00 – 17.00 uur

Woensdag 18 oktober 2023      16.00 – 17.00 uur

Woensdag 15 november 2023   16.00 – 17.00 uur

Woensdag 20 december 2023   16.00 – 17.00 uur

Aanmelden voor de maillijst van de werkgroep kan via werkgroepleerrecht@vvonderwijsrecht.nl. Het aanmelden voor de bijeenkomsten kan door een reply te sturen op de uitnodiging die via email wordt verzonden. Tijdige aanmelding wordt zeer op prijs gesteld, bij minder dan vijf deelnemers zal een geplande bijeenkomst in beginsel niet doorgaan.

Met vriendelijke groet,

Dik Berkhout en Mayken de Roon

Online lunchtafel Werkgroep Hogeronderwijsrecht 14 maart 2023

Op dinsdag 14 maart 2023 organiseert de Werkgroep Hogeronderwijsrecht eenonline lunchtafel over het onderwerp ‘Rechten van de Mens in het Hogeronderwijsrecht’ met als hoofdgast dr. Alexander Hoogenboom van het College voor de Rechten van de Mens. De bijeenkomst vindt plaats via MS-Teams van 12:00 tot 13.30 uur.

Het VvO jaarsymposium ging over de rechten van het kind in het onderwijs. De meeste studenten zijn echter juridisch geen kinderen meer, dus moet de Groep Hogeronderwijsrecht het eens hebben over grotemensenrechten in het hoger onderwijs. Dat sluit ook mooi aan op de vorige bijeenkomst over rechtsbescherming van studenten. Alexander Hoogenboom promoveerde in 2016 aan de Universiteit Maastricht op zijn proefschrift over de spanning rondom de mobiliteit van studenten met als over-koepelende vraag hoe mobiliteitsrechten van EU-burgers voor studiedoeleinden binnen de EU moeten worden gewaarborgd, terwijl tegelijk de inrichting en houdbaarheid van de nationale hogeronderwijs-systemen van lidstaten wordt gegarandeerd en gerespecteerd. Alexander werkt sinds 2019 bij het College voor de Rechten van de Mens en was daar o.a. betrokken bij adviezen over voorrangsbeleid (TUE) en (mogelijk) discriminerende cameraherkenning bij online tentamens (VU). Hij leidt ons langs recente adviezen van het College inzake het gelijkebehandelingrecht die van belang zijn voor de praktijk in het hoger onderwijs en wetenschap en de (overkoepelende) vraag hoe en in hoeverre de mensenrechten van studenten en personeel in de regelgeving omtrent hoger onderwijs en wetenschap zijn gewaarborgd. Onder meer in het licht van lopende discussies over (mogelijke inperking van) de toegankelijkheid tot (bepaalde) ho-opleidingen, is dit zeker geen theoretisch onderwerp.

Deze 24e Discussiebijeenkomst van de Groep Hogeronderwijsrecht van de VvO is weer een online lunchbijeenkomst. In deze opzet past om je te vragen om bij aanmelding in 1-2 zinnen te specificeren welk sub-vraagstuk je specifiek aan de orde wilt stellen (en eventueel kort toelicht tijdens de ronde tafel). Als je dit doet, geeft dat in ieder geval voorrang bij eventueel nodige loting voor deelname.

Er is een deelname-limiet van 25 personen (zonodig na loting). Laat je daardoor niet weerhouden om aan te melden, maar wees s.v.p. prudent en meld je in nood meteen af, zodat je plek wordt bezet door een collega op de reservelijst. Zoals altijd is dit een open uitnodiging, is VvO-lidmaatschap niet vereist en zijn er ook voor niet-leden geen kosten voor deelname.

Aanmelden met naam, functie en instelling, kan alleen via info@triasnet.nl
Deelnamebevestiging krijg je al eerder: de vergaderlink pas in de ochtend van 14 maart.

AGENDA 24e VvO-Groep Hogeronderwijsrecht: Online LunchTafel
11:50 : Inloggen
12:00 – 12:10 : Introductie van de voorzitter, mr. Peter Kwikkers
Zou Hoger Onderwijs een Mensenrecht zijn?
12:10 – 12:30 : Inleiding dr. Alexander Hoogenboom
Stafjurist College voor de Rechten van de mens
Gelijkebehandelingsrecht & hoger onderwijs.
12:25 – 13:30 : Table Ronde

Jaarvergadering en najaarssymposium 2022

Op 25 november vond het jaarlijks symposium plaats aansluitend aan de jaarvergadering met als thema ‘Onderwijskansen en de rechten van het kind’. Het bestuur zegt dank aan de drie pre-adviseurs die een boeiende inleiding hebben gegeven op hun bijdrage aan het pre-advies en het debat aangingen met de zaal.

Het pre-advies is in 2022 opnieuw als boekje uitgegeven en aan alle leden toegezonden. Leden die nog geen boekje hebben ontvangen kunnen contact opnemen met Iris Hoen (secretaris@vvoonderwijsrecht.nl). Een boekje wordt dan alsnog nagezonden.