Inhoudsopgave School en Wet nr. 2 2022

Column

En niet andersom

Renée van Schoonhoven

Mr. J.S. Buiting

Wetsvoorstel doorstroomtoetsen (deel II): is het schooladvies niet langer leidend?

Het oorspronkelijke wetsvoorstel is eerder behandeld in dit tijdschrift. Met dit artikel wordt daar een vervolg aan gegeven, aangezien het wetsvoorstel gedurende de parlementaire behandeling – door een nota van wijziging en verschillende aangenomen amendementen – ingrijpend is gewijzigd.

Mr. M. Claessens

De juridische vormgeving van burgerschap in het onderwijs

Burgerschap in het onderwijs is in juridische zin een relatief nieuw fenomeen, maar kent toch al een intense geschiedenis van invoering, rechtspraak en aanpassing. In dit artikel staat de juridische vormgeving op dit moment van burgerschap in het onderwijs centraal.

Jurisprudentie Onderwijsrecht

Overzicht jurisprudentie po, vo en mbo

Uitspraken 27 t/m 54

Mr. E.C. Appels-de Groot

Mr. P.H.M. Kanters

Wetgeving

Stand van zaken Wetgeving po, vo en mbo

Mr. M.A. van de Lustgraaf

VvO Voorjaarssymposium 20 april

Op woensdagmiddag 20 april 2022 organiseert de Vereniging voor Onderwijsrecht haar eerste voorjaarssymposium. De VvO zet daarmee de traditie van de NVOR/Varo voort. Dit jaar worden de workshops verzorgd door en vanuit de werkgroepen van de VvO. Omdat maar liefst vier werkgroepen hun medewerking aan het voorjaarssymposium toezegden, kan de VvO dit jaar maar liefst vier workshops aanbieden op het voorjaarssymposium.

In de workshops komen uiteenlopende onderwerpen op het terrein van het onderwijsrecht aan bod.
U kunt aan twee van de vier workshops deelnemen. De workshops zullen afhankelijk van het aantal aanmeldingen en de mogelijkheden van de zaalindeling op de evenementenlocatie één of twee keer worden gepresenteerd. Wij doen uiteraard ons best u te plaatsen in de workshops van eerste voorkeur. Het symposium wordt afgesloten met een borrel. Aan deelname aan het symposium zijn geen kosten verbonden.

Let op: de locatie van het voorjaarssymposium is dit jaar niet het kantoor van Pels Rijcken advocaten en notarissen in Den Haag maar evenementenlocatie Kanaal30 in Utrecht.

Locatie
Kanaal30 (kanaal30.com)
Kanaalweg 30
3526 KM Utrecht
Route in googlemaps

Programma
13.30 – 14.00 uur inloop
14.00 – 14.15 uur opening en verplaatsen naar workshops
14.15 – 15.15 uur workshops ronde 1
15.15 – 15.45 uur pauze
15.45 – 16.45 uur workshops ronde 2
16.45 uur borrel
18.00 uur einde programma.

Workshops

Workshop A: Rechtsbescherming mbo-student
Het voornemen is m.i.v. augustus 2023 de rechtsbescherming van de mbo-student te wijzigen. Nu is bij die rechtsbescherming de schriftelijke onderwijsovereenkomst (OOK) het uitgangspunt en verloopt deze in hoofdzaak langs de lijnen van het civielrecht. De verplichting voor mbo-instellingen de OOK schriftelijk aan te gaan, komt echter te vervallen. In dat kader is het de bedoeling de rechtsbescherming van de mbo-student meer vergelijkbaar te maken aan die van de student hoger onderwijs, hetgeen betekent dat er een bestuursrechtelijk sluitstuk op wordt gezet door middel van beroep in één instantie bij de Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State. In deze workshop gaat Prof. Renée van Schoonhoven (Vrije Universiteit) in op de hoofdlijn van het wetsvoorstel dat inmiddels voorligt bij de Eerste Kamer (35 625). Aan de orde komen de aandachtspunten die over deze wijziging leven in mbo-instellingen en bij rechtshulpverleners. De bedoeling van deze sessie is om met de leden van de VVO over deze aandachtspunten in gesprek te gaan en mogelijk enkele oplossingsrichtingen te formuleren.

Workshop B: Capita selecta uit het hoger onderwijsrecht
Discussiebijeenkomst onder leiding van Peter Kwikkers, voorzitter van de werkgroep hoger onderwijs en gespecialiseerd in onder andere organisatierecht en management in het hoger onderwijs over capita selecta uit het hoger onderwijsbeleid, – bestuur en -recht.
Deelnemers kunnen (bij aanmelding) onderwerpen aandragen voor bespreking. Mogelijke onderwerpen voor de bijeenkomst zijn:

  • Taal & Toegankelijkheid: toegankelijkheid van het (hoger) onderwijs te waarborgen en de beheersing instroom van internationale studenten
  • Bindend Studie Advies en doorstroomnorm in hoger onderwijs
  • Academische vrijheid en samenwerking met instellingen in landen met dictatoriale regimes
  • Ontwikkeling van de Europese Hoger onderwijs Ruimte (EHEA) en de Europese Research Ruimte (ERA)
  • Rechtsbescherming van studenten in het hoger onderwijs en gevolgen van de afschaffing van het College van Beroep Hoger Onderwijs.

Workshop C: Toelatingsbeleid in het VO via centrale loting
In Amsterdam melden zich jaarlijks circa 8.000 leerlingen uit groep 8 aan op circa 70 scholen voor het voortgezet onderwijs. De toewijzing van plaatsen verloopt sinds een aantal jaren via een centrale loting. Dit wordt gezien als een praktische en rechtvaardige oplossing voor een complex logistiek probleem. De werkgroep Leerrecht verzorgt onder leiding van Menno van de Koppel een workshop over de onderwijsjuridische aspecten van deze loting. Hij gaat samen met Mayken de Roon en Rianne Tichelaar met u in op de volgende vragen:

  • Als er centraal geloot wordt, is er dan ook sprake van centraal toelatingsbeleid?
  • Betekent loten dat alle leerlingen gelijk behandeld dienen te worden of is voorrang of een hardheidsclausule in bepaalde gevallen te billijken?
  • Dient een centrale loting te voorzien in een centrale bezwaarprocedure en zo ja, op welke gronden is toekenning van bezwaar tegen een lotingsuitslag redelijk te noemen?
  • Wat is de ontstaansgeschiedenis van de ‘plaatsingsgarantie’ in de Amsterdamse loting?
  • Als de loting is geautomatiseerd, wordt deze dan ook voldoende begrijpelijk ingericht en is deze achteraf door belanghebbenden te verifiëren?
  • Behalve in Amsterdam wordt ook in andere regio’s geloot; zijn daar nog afzonderlijke lessen uit te trekken?

Workshop D: Aard en doorwerking van sturingsrelaties in het primair onderwijs
Door de werkgroep Bestuur en management wordt een workshop verzorgd door Marlies Honingh (Radboud Universiteit) en Martijn Nolen (Tilburg University) over het thema ‘Aard en doorwerking van sturingsrelaties in het primair onderwijs’. Zij geven een toelichting op het onderzoek van NRO (Nationaal Regieorgaan onderwijsonderzoek) naar de koppeling tussen onderwijswetgeving, bestuur, schoolleiding en toekomstgericht onderwijs.

Aanmelden: uw aanmelding, onder vermelding van uw voorkeur voor twee workshops (één workshop per ronde), kunt u sturen naar: voorjaarssymposium@tk.nl
U ontvangt geen ontvangstbevestiging. Wij zien u graag op woensdag 20 april 2022!

Programma Werkgroep Medezeggenschapsrecht 8 april

Op vrijdag 8 april 2022, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland. Dit betreft weer een korte online-bijeenkomst(via Teams).

Gespreksonderwerp deze keer is ingebracht door Wim Verweij: Medezeggenschap en terugvorderen van bovenmatige reserves. Welke rol zou de medezeggenschap in het kader van zelfregulering kunnen en moeten spelen om te voorkomen dat geld op de plank blijft liggen en dat bekostiging teruggevorderd wordt?

De Minister heeft zijn voornemen om een terugvorderingsrecht wettelijk te verankeren gepaard doen gaan met een oproep aan de gang te gaan met het inzetten van bovenmatige reserves.

Verder is het van belang dat ook de raden van toezicht en de medezeggenschapsraden bijdragen aan het scherper begroten.

Op basis van de huidige stand van de WMS heeft de MR samengevat de volgende bevoegdheden:

– bespreking van alle aangelegenheden, de school betreffende (art. 6 lid 2 WMS)

– algemeen informatierecht (art. 8 WMS)

– adviesrecht bij de vaststelling of wijziging van de hoofdlijnen van het meerjarig financieel beleid (art. 9 lid 1b WMS).                             

De Minister is echter van mening dat dit niet voldoende is en schrijft:

De medezeggenschapsraden en de raden van toezicht moeten bij de afbouw van reserves een actieve rol spelen. Om die invloed te versterken werken we aan instemmingsrecht op hoofdlijnen van de begroting in het funderend onderwijs, zoals dat nu al geldt voor mbo en ho.

Het coalitieakkoord Rutte IV zegt niets over dit instemmingsrecht, maar bevat wel:

We brengen scholen in positie door investeringen zoveel mogelijk rechtstreeks naar de klas te laten gaan, volgens de systematiek van de werkdrukmiddelen. Scholen gaan zich beter verantwoorden over de inzet en effectiviteit van de middelen zonder de administratieve lastendruk te verhogen. We versterken de zeggenschap van schoolleiders en leraren evenals de betrokkenheid en inspraak van ouders en leerlingen.

Samengevat drie voornemens voor nieuwe wetgeving:

  1. Een terugvorderingsrecht voor OCW
  2. Een instemmingsrecht voor de MR
  3. De mogelijke uitwerking in wet- en regelgeving van de systematiek van de werkdrukmiddelen

Aanmelden is verplicht en kan via mkoning@aob.nl. Ook de volgende bijeenkomsten dit jaar staan telkens gepland op de tweede vrijdag van de maand (m.u.v. de maand augustus), van 16.00 tot 17.00 uur, online (via Teams). Deze korte bijeenkomsten vinden in 2022 nog plaats op: 13 mei, 10 juni, 8 juli, 9 september, 14 oktober, 11 november, en 9 december.

Nieuwe VvO-werkgroep Rechtspositie Onderwijspersoneel

Met ingang van maart 2022 kent de Vereniging voor Onderwijsrecht een nieuwe werkgroep, die Rechtspositie Onderwijspersoneel is geheten. Die naam dekt de lading: De werkgroep gaat zich bezighouden met de arbeidsrechtelijke aspecten die in de onderwijssector afwijken van het reguliere arbeidsrecht. De werkgroep maakt zich op voor het organiseren van onderhoudende bijeenkomsten, waarover wij op korte termijn nader zullen berichten. Voor nu kunt u alvast een kijkje nemen op de pagina van de werkgroep.

Digitale lunchbijeenkomst 10 maart

Aanstaande donderdag 10 maart 2022 staat van 12.00 tot (uiterlijk) 13.30 uur de volgende lunchbijeenkomst van de Vereniging voor Onderwijsrecht op het programma. Dit maal zullen Jeroen Paas (Kenniscentrum Ruimte-OK) en Job Keijser (Brussee Lindeboom Advocaten) ingaan op enkele juridische aspecten van de onderwijshuisvesting. Daarbij zullen zij in het bijzonder aandacht besteden aan onderwerpen als de verbetering van het binnenklimaat (ventilatie) en het vraagstuk van de integrale duurzaamheid. Wie moet in dit kader wat doen en wanneer? En wat moet er gebeuren als we er met elkaar niet uitkomen? Gemeenten en scholen hebben ieder een eigen verantwoordelijkheid en eigen belangen. Dat vraagt om afstemming en samenwerking.

VvO-leden zullen binnenkort via een nieuwsbrief de link naar de zoom-meeting ontvangen.