Lunchlezing 14 november

Op donderdag 14 november 2024 staat de laatste VvO lunchlezing van dit jaar op het programma. Deze keer zal het gaan over de onderwijsregio’s . (zie https://www.onderwijsregio.nl/) . Advocaat Jochem Streefkerk zal een toelichting geven op de (juridische) vragen die onderwijsregio’s in aanloop naar de toekenning van subsidie moeten beantwoorden. Op 15 oktober jl. verstreek de termijn voor de subsidieronde 2025.

Zoals altijd zal de lunchlezing aanvangen met een korte presentatie van ongeveer 20 minuten. Daarna is er tijd en ruimte voor het goede gesprek tussen de aanwezigen. De lunchbijeenkomst begint om 12:00 uur en is afgelopen om 13:00 uur.

Jochem Streefkerk werkt als advocaat voor Nederlandse kennis- en onderwijsorganisaties. Hij is intern toezichthouder bij Stichting Spaarnesant (openbaar basisonderwijs en speciaal onderwijs) en voorzitter van de PvdA-fractie in Leidschendam-Voorburg.

Leden van de VvOhebben een uitnodigingslink voor digitale deelname aan deze lunchlezing ontvangen (deelname via MS Teams).

Programma Najaarssymposium 29 november

Het bestuur van de Vereniging voor Onderwijsrecht nodigt u hierbij uit voor het najaarssymposium op

VRIJDAG 29 NOVEMBER 2024

VAN 13.30 – 17.00 UUR IN HET KASTEEL in WOERDEN (Kasteel 3 in Woerden)

Om 13.30 uur – aansluitend aan de jaarvergadering en na de lunch start het symposium.

Het pre-advies in 2024 heeft als thema Overheid en onderwijs: rechtsverhoudingen op drift?

Drie preadviseurs zijn aangezocht die ieder vanuit hun eigen praktijk en gezichtspunten dit thema zullen belichten. De preadviseurs zijn dit jaar Wouter Pors, advocaat verbonden aan Bird & Bird in Den Haag, Jochem Streefkerk, advocaat verbonden aan Streefkerk Legal, beiden met een ruime ervaring in de civiele en bestuurlijke onderwijsrechtspraktijk en Machteld Claessens. Laatstgenoemde is behalve advocaat bij Stibbe advocaten met een focus op de onderwijspraktijk ook buitenpromovenda bij de Universiteit Leiden. In het kader van haar promotieonderzoek onderzoekt zij de autonomie van voor de rechtsstaat belangrijke instituties met het oog op hun financiële afhankelijkheid van de overheid.

De preadviseurs zullen traditiegetrouw het preadvies toelichten op het najaarssymposium. Aansluitend zal Jan Veringa, tussen 2008 en 2020 werkzaam als directeur van de directie Wetgeving en Juridische Zaken van OCW, als co-referent reageren op de preadviezen. Daarna is er ruimte voor debat met zowel preadviseurs als de co-referent. Het bestuur kijkt zeer uit naar dit debat!

Het pre-advies zal voorafgaand aan het najaarssymposium aan de leden worden toegezonden.

Aanmelding op voorhand is verplicht. Aan het bijwonen van het najaarssymposium zijn geen kosten verbonden. De bijdrage aan de kosten van de lunch is € 30,-. Inschrijven voor de jaarvergadering, het najaarssymposium en de lunch kan uitsluitend via https://vvonderwijsrecht.nl/product-categorie/evenementen/.

De agenda van de jaarvergadering treft u hieronder aan.

Programma najaarssymposium met voorafgaand ALV

11.30       Inloop  

11.45       ALV                       

12.15       Jaarrede door prof. dr. mr. Renée van Schoonhoven

— ingelast: Uitreiking Mentink Award

12.30      Lunch 

13.30      Introducties op het preadvies door de preadviseurs

                incl. ruimte voor informatieve vragen na elke introductie

15.00      Pauze met koffie/thee

15.15     Reactie van de co-referent op de preadviezen

15.30     Debat

16.30     Borrel

AGENDA JAARVERGADERING 11.45 uur

1.            Opening

2.            Mededelingen (w.o. aanpassing reglement van het bestuur op het punt van nadere regels m.b.t. werkgroepen)

3.            Vaststelling verslag van de algemene leden vergadering van 12 april 2024

4.            Jaarverslag van de voorzitter en verslag van de secretaris

5.            Financiële jaarstukken:

Bij dit agendapunt zal ook de kascommissie verslag doen van haar bevindingen aan de hand van haar verklaring. De ALV wordt gevraagd het bestuur décharge te verlenen voor het gevoerde beleid.

6.            Samenstelling bestuur

Voor Renée van Schoonhoven geldt dat haar termijn afloopt in november van dit jaar. Voorgesteld wordt om haar te herbenoemen voor een tweede termijn van drie jaar.  Indien leden andere kandidaten willen laten voordragen dan hiervoor genoemd, kunnen leden dit voorafgaand aan de ledenvergadering bij het bestuur kenbaar maken.

7.            Rondvraag

8.            Sluiting

Namens het bestuur van de Vereniging voor Onderwijsrecht

Werkprogramma Onderwijsraad

Graag attendeert het bestuur u op het Werkprogramma 2025-2026 van de Onderwijsraad, dat 10 september jongstleden is gepubliceerd. Het werkprogramma geeft inzicht in de adviezen en verkenningen die de Onderwijsraad komende twee jaar uitbrengt.
 
Het onderwijs heeft te maken met tal van veranderingen en uitdagingen. Denk aan nieuwe kerndoelen en eindtermen, aanpassingen in curriculum en toetsing, aanhoudende lerarentekorten en dalende studentenaantallen. Ook bredere maatschappelijke thema’s zoals armoede, afnemend welzijn en polarisatie zijn van invloed op wat er binnen de school gebeurt. Daarnaast brengt de komst van het nieuwe kabinet nieuwe onderwijsambities met zich mee. De vraagstukken en knelpunten die hieruit voortkomen hebben een plek gekregen in het werkprogramma van de Onderwijsraad.
 
Mede op basis van gesprekken met de bewindspersonen, met leden van het parlement en met een groot aantal betrokkenen in het onderwijsveld is de raad gekomen tot het volgende programma voor 2025-2026:

  • Armoede en onderwijs
  • Meertaligheid
  • Welzijn en onderwijs
  • Onderwijshuisvesting
  • Stand van Educatief Caribisch Nederland
  • Evidence in onderwijspraktijk en onderwijsbeleid
  • Toetsing in een vernieuwd curriculum
  • Omgaan met dalende studentenaantallen
  • Onderzoeksinfrastructuur voor onderwijsbeleid
  • Polarisatie in en rondom het onderwijs

Het Werkprogramma 2025-2026 vindt  u hierhttps://www.onderwijsraad.nl/over-ons/publicaties/publicaties/2024/09/10/werkprogramma-2025-2026

Presentatie advies ‘Klachtenbehandeling door de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs: nu en in de toekomst’

Uitnodiging Expertisecentrum Onderwijsgeschillen

presentatie advies ‘Klachtenbehandeling door de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs: nu en in de toekomst’

  • Wanneer: woensdag 20 november a.s. van 13.00 uur tot 14.30 uur
  • Waar: online via TEAMS

De Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) speelt al 25 jaar een belangrijke rol bij het laagdrempelig afdoen van klachten in het onderwijs. Met de aanstaande Wet vrij en veilig onderwijs, die scholen verplicht zich aan te sluiten bij een landelijke klachtencommissie, is dit een logisch moment om de werkwijze van de LKC nader te onderzoeken.

Het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen heeft daarom onderzoekers, en specialisten op het gebied van onderwijsrecht, Ali Mohammad en Job Buiting  de volgende opdracht gegeven:

Maken de aard en omvang van de klachtbehandeling door de LKC, en de huidige en toekomstige wettelijke en maatschappelijke opvattingen (in het onderwijs) over goede klachtbehandeling, het wenselijk haar werkterrein, toetsingscriteria en wijze van toetsing te verhelderen? Zo ja, hoe ziet een en ander er dan uit?

Het onderzoek richt zich op de rol en werkwijze van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) in het licht van veranderende maatschappelijke opvattingen en nieuwe wetgeving. Hiertoe is onderzocht wat een klacht is en aan welke uitgangspunten een klachtenprocedure zou moeten voldoen. Vervolgens is het werkterrein van de LKC geanalyseerd aan de hand van de adviezen die zijn afgegeven van 2021 tot en met mei 2024. Ten slotte zijn de geformuleerde uitgangspunten voor een goede klachtenprocedure toegepast op de LKC en het wetsvoorstel vrij en veilig onderwijs.
Het rapport willen de onderzoekers graag met het veld bespreken tijdens een online bijeenkomst.

Hierbij nodigen wij belangstellenden uit voor een online presentatie van het advies met de onderzoekers. Deze onlinepresentatie met ruimte voor discussie vindt plaats op
woensdag 20 november a.s. van 13.00 – 14.30 uur.

Na aanmelding ontvangt u ongeveer een week voorafgaand aan de presentatie de aanmeldlink, het volledige programma van de bijeenkomst én het onderzoeksrapport.

Na de presentatie wordt het onderzoeksrapport voor overige belangstellenden openbaar gemaakt op onze website.

Aanmelden: U kunt zich hier aanmelden.

Programma werkgroep medezeggenschapsrecht 8 november

Op vrijdag 8 november 2024, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland. Dit betreft wederom een online-bijeenkomst (via Teams).

Gespreksonderwerp deze keer is ingebracht door Dik Berkhout (advocaat bij Jurion):

Hoe kan een MR het beste omgaan met een bestuur dat zich civielrechtelijk (in een overeenkomst met de gemeente) verplicht tot stappen die advies- of instemmingsplichtig zijn, zonder daarover het advies- of instemmingsbesluit van de MR af te wachten of te vragen?

Aanmelden is verplicht en kan via mkoning@aob.nl. De laatste bijeenkomst van de werkgroep in 2024 staat gepland op 13 december, eveneens van 16.00 tot 17.00 uur, online (via Teams).

Oproep voordracht publicaties Mentink Award

Tijdens de jaarvergadering op 29 november 2024 zal wederom de Mentink Award worden uitgereikt. Deze prijs is ingesteld bij gelegenheid van het afscheid van prof. mr. D. Mentink als voorzitter van de NVOR. De prijs heeft tot doel nieuwe en innovatieve Nederlandse publicaties op het terrein van het onderwijsrecht aan te moedigen en te bevorderen. De prijs gaat naar de auteur(s) van het door de jury als beste beoordeelde artikel, boek, of andersoortige wetenschappelijke publicatie op onderwijsrechtelijk gebied in de afgelopen twee jaar. De winnaar ontvangt een bedrag van 500 Euro en een bokaal. De Jury die dit jaar bestaat uit Miek Laemers (Vz.), Joke Sperling, Frans Brekelmans en Stefan Philipsen vraagt de leden om publicaties voor te dragen die voor prijswinst in aanmerking zouden moeten komen. Suggesties kunnen worden gestuurd naar secretaris@vvonderwijsrecht.nl onder vermelding van Mentink Award.

Het reglement treft u hier.

Inhoudsopgave School en Wet nr. 5 2024

ARTIKELEN

             Prof. dr. mr. R. van Schoonhoven (red.)

          Is de rechtspositie en rechtsbescherming van mbo-studenten verbeterd? Eerste indrukken uit de mbo-(rechts-)praktijk

In 2023 is een vrij omvangrijke wijziging doorgevoerd in de Wet educatie en beroepsonderwijs. In deze bijdrage wordt de landing van de drie wijzigingen in de mbo-(rechts-)praktijk behandeld. Op grond van signalen uit de (rechts-)praktijk in het mbo, zoals deze naar voren kwamen in besprekingen  met de Kenniskring Onderwijsrecht Beroepsonderwijs, worden de eerste indrukken van de wetswijziging behandeld. Daarbij wordt tevens de jurisprudentie en – voor zover beschikbaar – de lijn van advisering besproken die zich na de wetswijzing heeft voorgedaan.

                Mr. dr. J. Sperling

                Heeft de medezeggenschapsraad nog adviesrecht?

De rechtsbescherming van het adviesrecht van de medezeggenschapsraad is door recente uitspraken van de Ondernemingskamer ernstig verzwakt. De geschillenregeling over het adviesrecht van de MR is ingewikkeld en wordt in het nadeel van de MR uitgelegd. Negeert een bevoegd gezag het adviesrecht, dan heeft een MR weinig of geen rechtsbescherming. De rechtspraak vormt in de praktijk dan ook een perverse prikkel voor bevoegde gezagen om het adviesrecht te negeren. Deze rechtspraak wordt besproken en er wordt een vergelijking gemaakt met de rechtsbescherming van het adviesrecht in de Wet op de ondernemingsraden. Er wordt een voorstel gedaan om de positie van de MR te versterken.

                Mr. K. Jansen

                Een goedbedoeld gedrocht: de geschillenregeling van de WMS

Onlangs is in opdracht van het Expertisecentrum van de Stichting Onderwijsgeschillen door Sperling onderzoek gedaan naar de toegankelijkheid van de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS. Zij heeft onderzocht welke elementen een rol spelen bij de moeite die het kost om een inhoudelijk oordeel van de commissie te krijgen. Allereerst wordt in kaart gebracht hoe de procedures werken. Vervolgens worden in het kort de hoofdzaken en suggesties van het rapport van Sperling besproken.

                Mr.dr. NA. Rijke

                Regionalisering van het onderwijs(recht)

In de onderwijswet- en regelgeving en in het onderwijsbeleid wint de regio steeds meer aan terrein. In het onderwijsbeleid wordt gezocht naar een regionale aanpak van sectorbrede, maatschappelijke problemen zoals het bieden van (extra) ondersteuning aan leerlingen, het tegengaan van personeelstekorten, het omgaan met krimp en leerlingendaling, voortijdig schoolverlaten en de aansluiting op de arbeidsmarkt. Daarbij geldt dat het bevoegd gezag de drager is van de vrijheid van onderwijs en het primaire aanspreekpunt voor de wetgever. De vraag is hoe deze (grond)wettelijke structuur zich verhoudt tot het toebedelen van taken en bevoegdheden aan regionale samenwerkingsverbanden van besturen, op terreinen als passend onderwijs en personeelsbeleid.

JURISPRUDENTIE

146         Annotatie

                Rechtbank Midden Nederland, ECLI:NL:RBMNE:2024:4132

                m.nt. Mr. M.S.P. van den Hove en mr. S.E. van Os

Preadvies Rechtsbescherming in het onderwijs

Het pre-advies in 2024 heeft als thema ‘Rechtsbescherming in het onderwijs’. Het thema zal vanuit verschillende gezichtspunten worden belicht. Besproken wordt de rechtsbescherming voor ouders en studenten tegen onderwijsinstellingen, maar ook de rechtsbescherming van onderwijsinstellingen en hun besturen tegen de overheid. Er zijn wederom drie preadviseurs aangezocht die ieder vanuit hun eigen praktijk en gezichtspunten dit thema zullen belichten. De preadviseurs zijn dit jaar Wouter Pors, advocaat verbonden aan Bird & Bird in Den Haag, Jochem Streefkerk, advocaat verbonden aan Streefkerk Legal, beiden met een ruime ervaring in de civiele en bestuurlijke onderwijsrechtspraktijk en Machteld Claessens. Laatstgenoemde is behalve advocaat bij Stibbe advocaten met een focus op de onderwijspraktijk ook buitenpromovenda bij de Universiteit Leiden. In het kader van haar promotieonderzoek onderzoekt zij de autonomie van voor de rechtsstaat belangrijke instituties met het oog op hun financiële afhankelijkheid van de overheid. De preadviseurs zullen traditiegetrouw het preadvies toelichten op het najaarssymposium en in debat gaan met de leden. Het bestuur kijkt uit naar het symposium. 

Programma werkgroep medezeggenschapsrecht 11 oktober

Op vrijdag 11 oktober 2024, van 16.00 tot 17.00 uur, staat er weer een bijeenkomst van de VvO-werkgroep medezeggenschapsrecht gepland. Dit betreft wederom een online-bijeenkomst(via Teams). 

Gespreksonderwerp deze keer is de afbakening tussen GMR en MR bij de uitoefening van advies- en instemmingsrechten. Tijdens de bijeenkomst van afgelopen juni, waarbij het ging over overdracht en scholenfusie, werd de vraag gesteld of artikel 16 lid WMS impliceert dat alleen de GMR, of de MR, t.a.v. een advies- of instemmingsplichtig besluit bevoegd kan zijn? Artikel 16 lid 1 WMS: “De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad treedt, indien het aangelegenheden betreft die van gemeenschappelijk belang zijn voor alle scholen of voor de meerderheid van de scholen, in de plaats van de medezeggenschapsraad van die scholen.”

Of een voorgenomen besluit van gemeenschappelijk belang is wordt in beginsel eigenstandig door het bevoegd gezag bepaald. Maar betekent de oormerking “gemeenschappelijk belang” ook dat de bevoegdheid van de MR-en zondermeer kan worden uitgesloten? En tevens: kan de GMR onder bepaalde omstandigheden toch in redelijkheid de behandeling van een voorstel weigeren en deze verwijzen naar de MR-en van de betrokken scholen? Ofwel, tot hoever reikt het primaat van het bevoegd gezag waar het gaat om de oormerking “gemeenschappelijk belang”? Mag het bevoegd gezag met de GMR -bijvoorbeeld- een uniform schoolplan voor alle scholen afspreken? Of een faciliteitenregeling die, zonder ruimte voor maatwerk per school, voor alle MR-en moet gaan gelden?

Aanmelden is verplicht en kan via mkoning@aob.nl. De volgende bijeenkomsten van de werkgroep zijn in 2024 telkens gepland op de tweede vrijdag van de maand van 16.00 tot 17.00 uur, online (via Teams): 8 november en 13 december.

SBLO Praemium Onderwijsrecht 2025: inzendingen welkom!

Op woensdag 9 april 2025 wordt tijdens het SBLO-symposium op de VU-campus weer de prijs voor de beste onderwijsrechtelijke bachelor- of masterscriptie uitgereikt. Ook publicaties die met zo’n scriptie vergelijkbaar zijn (bijvoorbeeld een paper of een blog) komen voor deze prijs in aanmerking.

Inzendingen kunnen tot uiterlijk 13 december 2024 worden ingediend. Zie voor het reglement en het deelnameformulier de SBLO-site.